ІНФАРМАЦЫЙНЫ ЛІСТ “Аб забеспячэнні бяспекі працы і папярэджанні няшчасных выпадкаў на вытворчасці пры падрыхтоўцы і правядзенні вясенняй пасяўной кампаніі” ад 26.03.2024 № 02-08/254
Пры падрыхтоўцы арганізацый аграпрамысловага комплексу рэспублікі да веснавых палявых работ узнікае неабходнасць звярнуць асаблівую ўвагу на арганізацыю работы па ахове працы і стварэнню здаровых і бяспечных умоў працы работнікам на кожным рабочым месцы.
Патрабаванні па ахове працы, накіраваныя на забеспячэнне здаровых і бяспечных умоў працы працуючых, занятых выкананнем сельскагаспадарчых работ, устаноўлены Правіламі па ахове працы ў сельскай і рыбнай гаспадарках, зацверджанымі пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь і Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання Рэспублікі Беларусь ад 05.05 .2022 № 29/44.
Асаблівую ўвагу неабходна ўдзяліць бяспечнай эксплуатацыі і тэхнічнаму стану сельскагаспадарчых машын. У гэтых мэтах прызначаюцца службовыя асобы, адказныя за:
• спраўны стан сельскагаспадарчых машын;
• бяспечную эксплуатацыю сельскагаспадарчых машын;
• выпуск на лінію ў спраўным стане сельскагаспадарчых машын;
• тэхнічнае абслугоўванне сельскагаспадарчых машын.
Неабходна памятаць, што бяспека пры арганізацыі і выкананні сельскагаспадарчых работ забяспечваецца:
• комплексным механізаваннем, аўтаматызацыяй, ужываннем дыстанцыйнага кіравання тэхналагічнымі працэсамі і аперацыямі пры наяўнасці шкодных і (або) небяспечных вытворчых фактараў;
• падрыхтоўкай палёў, вытворчых пляцовак і памяшканняў да выканання работ;
• ужываннем бяспечных спосабаў пагрузкі, выгрузкі, транспартаванні і захоўванні зыходных матэрыялаў, нарыхтовак, паўфабрыкатаў, гатовай прадукцыі і адыходаў вытворчасці, выняткоўвалых ужыванне ручной працы.
Для забеспячэння бяспечнага выканання сельскагаспадарчых работ працадаўца абавязаны ажыццявіць да пачатку правядзення работ падрыхтоўку працоўных месцаў, на якіх будуць занятыя працуючыя.
Арганізацыя працоўных месцаў павінна забяспечваць бяспеку працы на ўсіх этапах выканання прац. Пры размяшчэнні працоўных месцаў павінны быць устаноўлены небяспечныя зоны, да якіх трэба аднесці, у тым ліку, зоны работ сельскагаспадарчых машын.
Варта адзначыць, што месцы тэхнічнага абслугоўвання і рамонту машын і абсталяванні павінны размяшчацца па-за небяспечнымі зонамі.
Сельскагаспадарчыя машыны, малыя сельскагаспадарчыя машыны, сродкі механізацыі павінны быць спраўнымі, выкарыстоўвацца па прызначэнні і прымяняцца ва ўмовах, устаноўленых арганізацыяй-вытворцам.
Агрэгатаванне сельскагаспадарчых машын дапускаецца з малымі сельскагаспадарчымі машынамі з улікам цягавага класа. Злучэнне сельскагаспадарчых машын з прычапнымі (навяснымі) малымі сельскагаспадарчымі машынамі павінна быць надзейным і выключаць самаадвольнае іх разлучэнне.
Пры размяшчэнні і эксплуатацыі сельскагаспадарчых машын павінны быць прыняты меры, якія папярэджваюць іх перакульванне ці самаадвольнае перасоўванне пад дзеяннем ветра, пры ўхіле мясцовасці ці прасадцы грунта.
Праца сельскагаспадарчых машын дапушчальная на палях, ухіл якіх не перавышае 16 адсоткаў (8 – 9 градусаў).
Пры прымяненні сельскагаспадарчай машыны (малой сельскагаспадарчай машыны) трэба:
• пераводзіць агрэгатаваную малую сельскагаспадарчую машыну ў транспартнае становішча перад пачаткам павароту (развароту), апускаць навясное абсталяванне ў працоўнае становішча пасля завяршэння павароту;
• пры пераездзе сельскагаспадарчай машыны з аднаго аб’екта (участка) на іншы ўсталяваць навясное (прычапное) абсталяванне і іншыя працоўныя органы (выгрузныя шнекі, транспарцёры, іншыя) у транспартнае становішча і надзейна зафіксаваць;
• пры змене месца працы перавесці сельскагаспадарчую машыну ў транспартнае становішча;
• пераканацца ў адсутнасці якія працуюць на навясным абсталяванні і побач з імі пры іх уздыме і апусканні;
• ажыццяўляць разварот у месцах, дзе няма перашкод, якія перашкаджаюць яго выкананню;
• у выпадку змушанага прыпынку сельскагаспадарчай машыны на схіле затармазіць яе, а рухавік выключыць.
Пры прымяненні сельскагаспадарчай машыны (малой сельскагаспадарчай машыны) не дапускаецца:
• знаходжанне ў кабіне сельскагаспадарчай машыны, а таксама на ўчастку вытворчасці работ асоб, якія не звязаны з выкананнем тэхналагічнага працэсу;
• знаходжанне працуючых у небяспечнай зоне дзеяння сельскагаспадарчай машыны;
• праца са знятымі агароджамі небяспечных зон сельскагаспадарчай машыны (агрэгатаванай малой сельскагаспадарчай машыны);
• падача сельскагаспадарчай машыны (малой сельскагаспадарчай машыны) назад з заглыбленымі працоўнымі органамі;
• пакіданне сельскагаспадарчай машыны з працуючым рухавіком без нагляду;
• счэпка (расчэпка) прычапнога (навяснога) абсталявання да поўнага прыпынку сельскагаспадарчай машыны.
Тэхнічнае абслугоўванне і рамонт сельскагаспадарчых машын варта ажыццяўляць толькі пасля прыпынку і выключэнні рухавіка (прывада) пры выключэнні магчымасці выпадковага пуску рухавіка, самаадвольнага руху машыны і яе частак, здыманні ціску ў гідра- і пнеўмасістэмах, акрамя выпадкаў, якія дапушчаюцца эксплуатацыйнымі дакументамі арганізацый-вытворцаў і рамонтнай дакументацыяй.
Тэхнічнае абслугоўванне і рамонт сельскагаспадарчай машыны ў палявых умовах трэба праводзіць у светлы час сутак. Правядзенне тэхнічнага абслугоўвання і рамонту ў цёмны час сутак дапускаецца пры ўмове дастатковага штучнага асвятлення. У гэтым выпадку работы выконваюцца не менш за двума працавальнымі.
Рамонтныя працы пад паднятымі працоўнымі органамі сельскагаспадарчай машыны, платформамі прычэпаў могуць вырабляцца толькі пасля ўсталёўкі адмысловых упораў, якія прадухіляюць іх самаадвольнае апусканне.
Мантажныя і дэмантажныя работы з шынамі выконваюцца з прымяненнем спецыяльнага абсталявання, прыстасаванняў і інструмента, а таксама спецыяльных агародж, якія забяспечваюць бяспеку працуючых.
На палях для правядзення сельскагаспадарчых работ з прымяненнем сельскагаспадарчых машын павінны быць устаноўлены паказальнікі (вешкі) ля буйных камянёў і іншых перашкод.
Пры выкананні сельскагаспадарчых работ групай працуючых (брыгада) аднаму з іх прадастаўляюцца паўнамоцтвы па кіраўніцтву брыгадай, уключаючы паўнамоцтвы па ажыццяўленні кантролю за прымяненнем працуючымі бяспечных метадаў і прыёмаў работы.
Усе работы з прымяненнем пестыцыдаў (аграхімікатаў) павінны рэгістравацца ў часопісе, у якім указваюцца дата, час і месца правядзення работ, упаўнаважаныя службовыя асобы, адказныя за бяспечнае правядзенне работ, якія прымяняюцца пестыцыды (аграхімікаты).
Межы ўчасткаў, апрацоўваных і апрацаваных пестыцыдамі (аграхімікатамі), павінны быць пазначаныя знакамі бяспекі на адлегласці ў межах бачнасці ад аднаго знака бяспекі да іншага. Знакі бяспекі трэба прыбіраць пасля заканчэння тэрміну чакання, устаноўленага для канкрэтных пестыцыдаў (аграхімікатаў).
Працы па падрыхтоўцы працоўных раствораў пестыцыдаў (аграхімікатаў) і іх сумесяў, запраўцы апырсквальнікаў, павінны вырабляцца механізаваным спосабам на адмыслова абсталяваных пляцоўках ці стацыянарных заправачных пунктах.
Запраўку апырсквальнікаў варта вырабляць зачыненым спосабам па герметычных шлангах (трубаправодах).
Запаўненне ёмістасцяў апырсквальнікаў кантралюецца па ўзроўнюмеры. Адчыняць люкі і правяраць напаўненне ёмістасці апырсквальніка візуальна не дапушчаецца.
Пры запаўненні ёмістасці апырсквальніка працавальнаму неабходна знаходзіцца з наветранага боку, выключаючы трапленне раствораў пестыцыдаў (аграхімікатаў) і іх сумесяў у зону дыхання і на адчыненыя ўчасткі цела працавальных.
Кабіны сельскагаспадарчых машын пры апрацоўцы палёў пестыцыдамі (аграхімікатамі) павінны быць зачыненыя.
Пасля заканчэння работ з прымяненнем пестыцыдаў (аграхімікатаў) усе пляцоўкі, на якіх праводзіліся работы, сельскагаспадарчыя машыны, паветраныя судны, апырсквальнікі і іншае абсталяванне, тара, інвентар павінны быць вызвалены ад астаткаў пестыцыдаў (аграхімікатаў), ачышчаны і прамыты вадой.
Як паказвае практыка, найлепшых вынікаў у правядзенні вясенняй пасяўной кампаніі дабіваюцца кіраўнікі і спецыялісты сельскагаспадарчых арганізацый, якія прынялі меры па арганізаванаму правядзенню ўсяго комплексу работ.
У мэтах прафілактыкі і недапушчэння няшчасных выпадкаў пры правядзенні вясенняй пасяўной кампаніі Дэпартамент дзяржаўнай інспекцыі працы Міністэрства працы і сацыяльнай абароны лічыць мэтазгодным рэкамендаваць Міністэрству сельскай гаспадаркі і харчавання Рэспублікі Беларусь, камітэтам і ўпраўленням па сельскай гаспадарцы і харчаванні абл-, райвыканкамаў:
правесці семінары (нарады) з кіраўнікамі і спецыялістамі арганізацый аграпрамысловага комплексу, прааналізаваўшы прычыны дапушчаных раней парушэнняў патрабаванняў бяспекі працы, і прыняць вычарпальныя меры па недапушчэнні няшчасных выпадкаў;
запатрабаваць ад кіраўнікоў арганізацый забяспечыць кантроль за выкананнем службовымі асобамі і работнікамі патрабаванняў, вызначаных актамі заканадаўства, тэхнічнымі нарматыўнымі прававымі актамі, лакальнымі прававымі актамі.